The Man From The Earth, μια ιδιαίτερη ιστορία

Είναι καιρός να γίνει ένα αφιέρωμα σε μια αγαπημένη ταινία το The Man From The Earth (2007) και στο όχι και τόσο αξιόλογο sequel του The Man From The Earth: Holocene (2017), που βγήκε πριν λίγο καιρό.

Αν μου ζητούσαν να περιγράψω το The Man From The Earth εν συντομία, θα έλεγα πως αποτελεί ένα μοναδικό underground διαμάντι του sci-fi κινηματογράφου. Ανήκει στις καλύτερες και πιο ενδιαφέρουσες ταινίες, που έχω δει, δίχως ακόμα να έχω «χωνέψει» το πώς και το γιατί συμβαίνει αυτό κι ας έχουν περάσει κάμποσα χρόνια απ’ όταν το πρωτοείδα, κι ας το έχω δει κάμποσες φορές εκτότε. Το Man From The Earth προβλήθηκε σε περιορισμένου αριθμού κινηματογραφικές αίθουσες, περνώντας απαρατήρητο. Παρ’ολα αυτά έχει δικαίως ένα θερμό και πιστό κοινό, που δημιουργήθηκε εκ υστερών κατά κύριο λόγο μέσω της διάδοσης του στα τορρεντάδικα και στα fora, όπου συζητήθηκε εκτενώς. Ας δούμε αναλυτικά λοιπόν περί τίνος πρόκειται.

To The Man From The Earth είναι μια low budget (μόλις 200.000 δολάρια) ταινία, δίχως κανένα ειδικό εφέ, δίχως καν μια καλή κάμερα, εξελισσόμενο σε έναν φυσικό χώρο και πραγματικό χρόνο, με ένα άγνωστο και άσημο ως επί το πλείστον cast. Εντούτοις όχι μόνο δεν έχει να ζηλέψει κάτι από άλλα κινηματογραφικά μεγαθήρια, αλλά βάζει με άνεση κάτω πληθώρα από τις συνηθισμένες έως και κονσερβοποιημένες sci-fi ταινίες, που βγαίνουν πλέον με το κιλό, Αυτό οφείλεται επί της ουσίας σε δυο στοιχεία-κλειδιά, που μπορώ να διακρίνω. Το πρώτο είναι το εξαιρετικό σενάριο (κυρίως η ιδέα/ιστορία του και ο τρόπος που την διηγείται ο πρωταγωνιστής). και το δεύτερο είναι η άμεση ατμόσφαιρα. Το σενάριο είναι το τελευταίο δημιούργημα του Jerome Bixby (original Star Trek, Twilight Zone), ο οποίος το ολοκλήρωσε στο νεκροκρέβατο του το 1998, όπως λέγεται, Η σκηνοθεσία είναι του Richard Schenkman.

Η πλοκή έχει ως εξής: Ο καθηγητής πανεπιστημίου John Oldman, ετοιμάζεται να φύγει και οι συνάδελφοι-φίλοι του έρχονται για να κάνουν μια τελευταία αποχαιρετιστήρια σύναξη. Ύστερα από την πίεση τους να τους πει το τι συμβαίνει και φεύγει τόσο ξαφνικά και αναίτια, θα τους αποκαλύψει, ότι είναι ένας άνθρωπος των σπηλαίων, που για άγνωστους λόγους έχει ζήσει δεκατέσσερις χιλιάδες χρόνια δίχως να γερνά φτάνοντας ως τις μέρες μας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μετακινείται κάθε μια δεκαετία για να περνά απαρατήρητος. Η ταινία εξελίσσεται ένα απόγευμα-βράδυ σε ένα σαλόνι γύρω από ένα τζάκι με κεντρικό άξονα την διήγηση του John για την πορεία της ζωής σε αντιπαράθεση με τις ποικίλες αντιδράσεις των ακαδημαϊκών φίλων του. Εν ολίγοις το Man From The Earth έχει χαρακτήρα συμποσιακού διαλόγου θα λέγαμε και κάνει κάτι, που βλέπουμε σπάνια πλέον από ταινία του είδους. Καλεί τον θεατή να φανταστεί όπως θέλει το πώς έγιναν τα όσα περιγράφονται, λες και ακούει σαν παιδί ένα παραμύθι ή διαβάζει κάποιο καλό βιβλίο. Κατά την διάκρεια της συζήτησης εγείρονται διάφορα άκρως ενδιαφέροντα φιλοσοφικά, οντολογικά, θρησκευτικά και λοιπών φύσεων επιστημονικά ερωτήματα. Αντίστοιχα δίνεται και μια αποδεδειγμένη/ισχύουσα επιστημονική εξήγηση σε όσα είναι απαραίτητο, είτε αυτό θα γίνει για ένα βιολογικό ή ψυχολογικό ζήτημα , είτε για την απομυθοποίηση προκαταλήψεων ή εσφαλμένων πίστεων για το παρελθόν.

Φυσικά δεν απουσιάζουν και οι αδυναμίες. Οι ερμηνείες των περισσοτέρων είναι μέτριες και λίγες ικανοποιητικές με εξαίρεση αυτή του εξαιρετικού David Lee Smith στον πρωταγωνιστικό ρόλο του John, που απέχει πολύ των άλλων. Παρεπιπτότνως ο πιο γνώριμος του cast από περάσματα του σε σειρές. είναι ο John Billingsley (True Blood, Masters Of Sex κ.α.). Oι διάλογοι σε κάποια σημεία χωλαίνουν όντας κάπως αδούλευτοι. πράγμα, που χρεώνεται κυρίως στον θάνατο του Bixby. Στον τομέα της σκηνοθεσίας έχουμε ένα ανάμεικτο αποτέλεσμα. Από την μια ο Schenkman παραείναι απλός έως και φτωχός με ελάχιστα πλάνα (όπως πχ αυτό παραπάνω) να ξεχωρίζουν. Από την άλλη αυτή η αμεσότητα-απλότητα στην ατμόσφαιρα του είναι ένα άκρως γόνιμο έδαφος για να βλαστίσει και να ανθίσει εν τέλει η ιστορία της ταινίας. Το φινάλε της ταινίας είναι ίσως και το πιο αδύνατο σημείο της.

Το The Man From The Earth είναι μια ταινία καθηλωτική κρατώντας σε προσηλομένο καθόλη τη διάρκεια της, Θα έλεγα, ότι μπορείς να χαθείς εντός της. Σαν τελειώσει δε και επιστρέψεις στην πραγματικότητα, μπορεί να σε σκαλώσει καθώς θα πιάσεις τον εαυτό σου να έχει πειστεί έστω για λίγο, ότι κάποιος σαν τον John θα μπορούσε να είναι εκεί έξω. Για τους λάτρεις του sci-fi και κάποιον που θέλει να δει κάτι διαφορετικό, κάτι πέραν των συνηθισμένων, το The Man From The Earth είναι μια ιδανική επιλογή.

Αν λοιπόν το The Man From The Earth είναι ένα διαμάντι όπως είπώθηκε στην αρχή, τότε το The Man From The Earth: Holocene είναι δυστυχώς ένα κομμάτι κάρβουνο. Παρά τον ενθουσιασμό μου, όταν πρωτοείδα, πως έρχεται η συνέχεια της ιστορίας του John, γνώριζα, ότι δεν θα είναι στο ίδιο επίπεδο με την πρώτη ταινία. Όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για να μην αποτελέσει το Holocene μια τόσο ξεκάθαρη απογοήτευση. Η ταινία ναι μεν βλέπεται (οριακά), όμως αυτό συμβαίνει περισσότερο από περιέργεια για το τι μέλλει γενέσθαι και νοσταλγία/αγάπη για την πρώτη ταινία.

Το budget και το cast (μαζί με τους κομπάρσους) μπορεί να μεγάλωσαν και η παραγωγή να βελτιώθηκε κάπως αλλά η ποιότητα έπεσε. Η πτώση αυτή οφείλεται στο, ότι το σενάριο ήταν μέτριο έως και κακό , είτε από άποψης διαλόγων είτε από ιστορίας. Ιδίως αν το συγκρίνουμε με την πρώτη ταινία χειροτερεύει η κατάσταση. Το σενάριο αυτή τη φορά γράφηκε από τους Emerson Bixby (διάλογοι), ο οποίος απέτυχε, όπως είναι εμφανές να ακολουθήσει στα χνάρια του πατέρα του, Eric D. Wilkinson και Richard Schenkman (ιστορία). Ο Schenkman είναι και πάλι ο σκηνοθέτης. Στο cast συνεχίζει φυσικά ο David Lee Smith, ενώ επανεμφανίζονται οι John Billingsley και William Katt. Το επόμενο πιο γνώριμο πρόσωπο είναι αυτό της Brittany Curran του The Magicians.

Όσον αφορά την πλοκή τα πράγματα έχουν ως εξής: Έχουν περάσει δέκα χρόνια από τα γεγονότα της πρώτης ταινίας και βρίσκουμε τον John να διδάσκει και πάλι σε κολέγιο, ενώ έχει ξεκινήσει να παρουσιάζει τα πρώτα σημάδια πως γερνάει. Μια φοιτήτρια του ανακαλύπτει ένα βιβλίο γραμμένο από έναν εκ των συμμετεχόντων της συζήτησης της πρώτης ταινίας. Το βιβλίο αναφέρεται ανοιχτά στον John και στα όσα ειπώθηκαν/συνέβησαν εκείνη την μέρα. Κάπως έτσι η φοιτήτρια μαζί με συμφοιτητές φίλους της ξεκινούν να ερευνούν το παρελθόν του John, ανακαλύπτοντας το μυστικό του.

Ομολογουμένως η συνέχεια μιας ιστορίας όπως του The Man From The Earth, δεν είναι δα και τόσο εύκολη υπόθεση λόγω της ιδιαιτερότητας της, πόσο μάλλον αν δεν συνεχίζεται από τον οραματικό της δημιουργό. Η αποτυχία λοιπόν, που συνέβη στο Holocene, δεν αποτελεί έκπληξη. Η πλοκή είναι φτωχή και αδιάφορη, η σκηνοθεσία δεν προσφέρει κάτι καινούριο ή αξιόλογο πέραν κάποιων σκηνών. όπως αυτή με την οποία ανοίγει η ταινία. Το, ότι μεγάλωσε ο χώρος και ότι έχουμε έναν ρευστό χρόνο στα γεγονότα, έμεινε κατά κύριο λόγο ανεκμετάλλευτο. Οι ερμηνείες των περισσότερων με εξαίρεση και πάλι του David Lee Smith, ιδίως των ηθοποιών, που υποδύονται τους φοιτητές είναι από μέτριες έως κακές.

Επιστρέφοντας δε στο ζήτημα του σεναρίου, οι διάλογοι είναι αρκετά αφύσικοι και γραφικοί σε διάφορα σημεία. Κάποια από τα θέματα θρησκευτικού περιεχομένου, που έθιξε το πρώτο έχουν επιστρέψει και μονοπωλούν δίχως λόγο την πλοκή. Δεν υπάρχει πλέον ιστορία από ένα σημείο και μετά, αλλά μόνο ένα θεολογικό debate. Γενικά οι δημιουργοί του Holocene προσπαθούν να μιμηθούν την (εναλλακτική) πνεαυτικότητα της πρώτης ταινίας, πράγμα που δεν θα ήταν τόσο κακό αν γινόταν σωστά. Όμως εκεί, που στην πρώτη ταινία έχουμε μια ορθά ισορροπημένη πολυφωνία και σφαιρική προσέγγιση, που ενδυναμώνει τη γενικότερη σαγήνη της ιστορίας, στο Holocene έχουμε κλισέ διαλόγους, στερεότυπα, παράλογες συμπεριφορές και ατσούμπαλα δοσμένους συμβολισμούς και μηνύματα. Η ομαλή ροή ή λογική ψιλοθυσιάζονται σε διάφορα σημεία. Με λίγα λόγια η μαγεία της πρώτης ταινίας δεν θα αναπαραχθεί, είναι αδύνατο άλλωστε να συμβεί αυτό, αλλά δεν θα γίνει και κάποιο ουσιαστικό βήμα παραπέρα. Ίσως να ήθελαν να δώσουν στο Holocene έναν μεταβατικό χαρακτήρα για κάτι επόμενο, ποιος ξέρει.

Κάποιος, που τον συνεπήρε το The Man From The Earth και σκοπεύει να δει το Holocene, πρέπει να χαμηλώσει αρκετά τον πήχη για να μην απογοητευτεί τόσο. Η ιστορία του John πάντως δεν τελείωσε ακόμα, καθώς οι παραγωγοί της στοχεύουν να τη συνεχίσουν είτε σε τρίτη ταινία είτε σε κάποια σειρά. Μακάρι να δούμε κάτι καλύτερο, κινούμενο σε παρόμοιο επίπεδο και με το αντίστοιχο σέβας στο πρωταρχικό υλικό. Θα ήταν κρίμα μια τόσο ενδαιφέρουσα ιδέα/ιστορία να πάει χαμένη.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι παραγωγοί πραγματοποιούν ένα κοινωνικό πείραμα, όπως λένε. Στο πλαίσιο αυτού του πειράματος, διαθέτουν το Holocene για δωρεάν αναπαραγωγή και κατέβασμα, ζητώντας από όποιον θέλει είτε να συνδράμει ένα οποιοδήποτε ποσό, είτε να αγοράσει το dvd. Τα χρήματα πάνε κατευθείαν σε όσους εργάστηκαν στην ταινία καθώς και για μελλοντικά project, όπως ειπώθηκαν παραπάνω. Όποιος ενδιαφέρεται να συνδράμει μπορεί να το κάνει στην επίσημη ιστοσελίδα των ταινιών εδώ.

Διαβάστε ακόμα: