Ο τρίτος και τελευταίος κύκλος του Dark ήρθε κι έκλεισε και μαζί του έκλεισε η σειρά. Ή μήπως τώρα ξεκινά πάλι και θα παίζεται σε λούπα αιωνίως; Μήπως το τέλος της είναι η αρχή της και η αρχή της το τέλος της οεο;;; (δυσοίωνη μινιμαλιστική μουσική ακούγεται στο υπόβαθρο)
Ο τρίτος κύκλος ξεκινά ακριβώς από εκεί, που έμεινε ο δεύτερος. Από την στιγμή, που ξεκινά μην περιμένετε να σταθεί κάπου. Πατάνε κατευθείαν το γκάζι οι σεναριογράφοι και η ιστορία τρέχει συνεχώς με έναν καταιγιστικό – ίσως μερικές φορές κουραστικό – ρυθμό. Στον τελευταίο κύκλο της σειράς, όπως μας είχε προϊδεάσει ο προηγούμενος, θα γνωρίσουμε έναν νέο παράλληλο κόσμο με αυτόν, που ήδη ξέρουμε. Αν αυτός, όπου διαδραματιζόταν μέχρι πρότινος η σειρά, ήταν ο κόσμος του Adam, τότε ευλόγως μπορούμε να πούμε, ότι ο νέος κόσμος είναι αυτός της Eva. Με την μάχη για κυριαρχία επί του ταξιδιού μες στον χρόνο και επί του ρου της ιστορίας να γίνεται ανάμεσα στα δύο αυτά στρατόπεδα, όπως ήδη έχει αναφερθεί.
Ο θεατής καλείται μες στον τρίτο κύκλο να γνωρίσει στα γρήγορα έναν νέο παρόμοιο κόσμο, τις ιστορίες και τις δυναμικές αυτού ανάμεσα στα ίδια κατά τα άλλα πρόσωπα, ενώ πηγαινοέρχεται συνεχώς μαζί με τους χαρακτήρες σε παρελθόν, παρόν και μέλλον και των δύο κόσμων τώρα. Οι ανατροπές και οι αποκαλύψεις είναι πολλές και πολύ συχνές. Άλλες αρκετά προφανείς (όπως π.χ. ποια είναι η Eva) άλλες όχι τόσο. Σίγουρα δεν ήταν τόσο μεγάλες, όσο ήταν κάποιες των πρώτων δύο κύκλων, το οποίο είναι λογικό. Από ένα σημείο και μετά κάποια πράγματα μπορούσες σχετικά εύκολα να τα μαντέψεις, επειδή έπρεπε να υπακούσουν στην ντετερμινιστική φόρμα, που υιοθετεί η σειρά. Αν δηλαδή κάποια πράγματα συμβαίνουν σε μια κλειστή λούπα με έναν συγκεκριμένο τρόπο για τον έναν κόσμο της ιστορίας, πρέπει να συμβαίνουν με έναν παρεμφερή ή αντίστροφο για τον άλλο κόσμο της ιστορίας. Αυτό το συνυπολογίζω στα θετικά της σειράς. Εκτίμησα, ότι έμεινε πιστή στον εαυτό και τον κόσμο της. Δεν το βλέπεις αυτό και τόσο συχνά πλέον. Να μου πεις, αυτή η πολυτέλεια οφείλεται, στο ότι δεν έχει και σχέδιο να παίζεται σε βάθος ετών. Είχε μια πολύ δυνατή ιστορία. Την είπε με συνέπεια, συνοχή και αυθεντικότητα μέσα σε τρεις κύκλους και 24 επεισόδια και μας αποχαιρέτησε.
Το συνεχές μπρος-πίσω σε περιόδους και κόσμους σου ρευστοποιεί λίγο τον εγκέφαλο. Είναι ώρες ώρες χαοτική η φάση. Φαίνεται άλλωστε, ότι είναι εσκεμμένο αυτό. Όπως είπα και στην κριτική για τον δεύτερο κύκλο, το mindfuck είναι ένας από τους στόχους της σειράς. Ο τρίτος κύκλος περισσότερο απ’ όλους προσπαθεί και πετυχαίνει θαρρώ να τοποθετήσει όλα τα κομμάτια του παζλ της ιστορίας, που έλειπαν, ώστε να κλείσει ιδανικά η σειρά, ενώ ταυτόχρονα κρατά τον θεατή σε μια κατάσταση μερικής σύγχυσης με την νέα ιστορία του δεύτερου κόσμου, που εκτυλίσσεται και μπλέκεται σε διάφορα σημεία με την πρώτη, κι όλο αυτό είναι ντυμένο στην γνωστή σκοτεινή και – wanna be – μυστηριώδη ατμόσφαιρα. Γενικά από ένα σημείο και μετά η μέχρι τώρα πολυπλοκότητα της σειράς πάει σε άλλο επίπεδο, όπως μας είχε υποσχεθεί άλλωστε. Επίσης, όπως μας είχαν υποσχεθεί οι δημιουργοί, Baran bo Odar και Jantje Friese, δεν εξηγούνται οι πλοκές/ιστορίες όλων των χαρακτήρων. Η πλειονότητα των εν λόγω ιστοριών δεν έχει απαραίτητα σχέση με την κύρια πλοκή πάντως. Ήταν εκεί για να μας ιντριγκάρουν και να προσθέσουν στο μυστήριο, όπως και έγινε κάποιες φορές.
Όσον αφορά τώρα τον συμβολισμό, που χρησιμοποιεί, και την παράδοση σκέψης, την οποία εστερνίζεται, ο τρίτος κύκλος, δεν είδαμε κάτι νέο. Με την έννοια, ότι ακολουθεί ακριβώς την ίδια λογική, που διέπει τη σειρά, σχεδόν ως το τέλος του. Όταν δε γίνεται μια ακόμα ανατροπή ή μάλλον αποκάλυψη περί της πραγματικής φύσης των κόσμων, την οποία ίσως μας την είχαν αναφέρει πολύ νωρίς αλλά δεν το πήραμε, όπως ήταν φυσικό, χαμπάρι, δεν την περιμένει κανένας από τους χαρακτήρες, με εξαίρεση τον/την «αγγελιοφόρο» αυτής. Δεν υπάρχει κάποιος παντογνώστης χαρακτήρας εξ’ αρχής. Το τέλος είναι γλυκόπικρο και άκρως καλοδεχούμενο από πλευράς μου. Έρχεται η κάθαρσις, έρχεται η λύση των προβλημάτων και τα περισσότερα μπαίνουν στην θέση τους, αλλά έχει κι αυτό το κόστος του. Δεν θα πήγαινε άλλωστε σε μια σειρά, όπως το Dark, ένα κλασικό happy ending σαν μια ακόμα αμερικανίλα. Έτσι κι αλλιώς η σειρά πέραν όλων των άλλων προφανών μερών και στα θέματα της και στον συμβολισμό της είναι αρκετά γερμανική, όπως ήθελαν άλλωστε οι δημιουργοί της. Από την ιουδαιοχριστιανική και ελληνική μυθολογία και τους Ίωνες φυσικούς ως τους γερμανούς στοχαστές (με κύριο τον Νίτσε) και φυσικούς του 19ου – 20ου αιώνα έρχεται μια ποικιλία αντιλήψεων και συμβόλων, που μπλέκονται πότε καλά και πότε αρκετά επιτηδευμένα μεταξύ τους.
Οι ερμηνείες ήταν στα ίδια υψηλά επίπεδα με τις προηγούμενες. Ίσως η Lisa Vicari ως Martha να κάνει την καλύτερη του κύκλου, επειδή είχε και περισσότερο χώρο σε αυτόν τον κύκλο. Το εξαιρετικό casting συνεχίστηκε με τους νέους χαρακτήρες και εαυτούς (παρελθόν-παρόν-μέλλον), που προστέθηκαν να είναι σκαλωτικά ίδιοι. Ειδικά η ομοιότητα μεταξύ της τριάδας του ανώνυμου, που πηγαινοέρχονται παιδί-ενήλικας-ηλικιωμένος παντού, είναι από τις καλύτερες της σειράς.
Αν ήταν να κάνω έναν πολύ σύντομο απολογισμό, θεωρώ πως το Dark, πέραν του ότι βρίσκεται μέσα στις αγαπημένες μου σειρές της δεκαετίας, που πέρασε και αυτής , που ξεκίνησε φέτος, ανήκει και στις πιο επιτυχημένες γενικότερα. Μπορεί όχι στις καλύτερες, ή στις πιο εμπορικές, αλλά σίγουρα στις πιο επιτυχημένες. Ανεξάρτητα από θέμα γούστου, ως σειρά βγήκε πανηγυρικά νικήτρια, πετυχαίνοντας με το παραπάνω και ίσως αναπάντεχα τους μεγαλεπήβολους ομολογουμένως στόχους της. Έθεσε ως κύριο στόχο της να πει την ιστορία μιας σύγχρονης sci-fi τραγωδίας γεμάτη μυστήριο και με ταξίδι στον χρόνο και έναν μοιραίο έρωτα στο επίκεντρο της. Αλίμονο αν ο χαρακτήρας του Jonas πρωτίστως και του ζεύογυς Jonas – Martha δεν είναι κατ’ εξοχήν τραγικοί χαρακτήρες. Όλων δηλαδή αλλά ειδικά αυτοί περισσότερο. Το Dark ισορρόπησε περίτεχνα μεταξύ μεταφυσικού, φυσικού και φανταστικού, ενώ παράλληλα προσπάθησε να καταπιαστεί με ιδέες, έννοιες και ρεύματα σκέψης, που κρατάνε μια παράδοση από τις απαρχές του δυτικού πολιτισμού συνδυάζοντας τα με τις σύγχρονες θεωρίες της φυσικής. Όλα αυτά έπρεπε να τα κάνει αρκετά ελκυστικά και εύπεπτα προς μαζική κατανάλωση απευθυνόμενο σε ένα ευρύ κοινό, που όπως είναι λογικό, δεν έχει απαραίτητα ούτε την παραμικρή επιστημονική γνώση ή ακόμα και περιέργεια για τα θέματα αυτά. Κι όλο αυτό το σέρβιρε τοποθετώντας το στο τοπίο μιας μικρής γερμανικής επαρχιακής πόλης και στη γερμανική γλώσσα, για πρώτη φορά στην ιστορία του Netflix, ίσως και της τηλεόρασης σε τέτοιο μέγεθος παραγωγής.
Φυσικά και κάποιες φορές η προσέγγιση ήταν αρκετά mainstream, χονδροκομμένη, νερουλιασμένη, όπως θέτε πείτε το. Προσωπικά μου θύμισε λίγο προσέγγιση πρωτοετή φοιτητή φιλοσοφικής ή γενικά πρωτοετή-δευτεροετή ξερόλα φοιτητάκου, που διάβασε πρώτη φορά λίγο Νίτσε και νομίζει, ότι τον κατάλαβε, οπότε ξεκινά την αγόρευση μετά από μια δυο γύρες στο κρασάδικο μπας και ρίξει και κανένα κοράσιο. Αλλά εν τέλει δεν γίνεται κι αλλιώς. Δεν θα κάτσεις να κάνεις πανεπιστημιακή διάλεξη στον θεατή, ούτε θα απαιτήσεις να κάνει ολόκληρη έρευνα, όσο τον δασκαλεύεις εριστικά με ορολογίες, που δεν χρειάζονται. Θα του πεις περιληπτικά τα πιο πιασάρικα κομμάτια για να τον σαγηνεύσεις. Θα το ντύσεις, αν είναι, και σε μια σκοτεινή ατμόσφαιρα να θρέφεις την αγωνία του, όπως και έκανε το Dark και γι’ αυτό πέτυχε. Έκανε επίσης κάτι, που δεν κάνουν πλέον πολλές σειρές. Είπε μια ιστορία για να πει μια ιστορία και δεν αναλώθηκε προπαγανδίζοντας κερδοφόρες μόδες των καιρών μας, άσχετες προς την ιστορία της σειράς, κουνώντας εριστικά το δάχτυλο στον θεατή.
Το Dark μας αποχαιρετά δυναμικά, έχοντας προσφέρει γενναιόδωρα κάτι πρωτότυπο, επιτυχημένο και ανάλογα τα γούστα έως και εξαιρετικό κι ας έχει τα φαουλάκια και τις αδυναμίες του εδώ κι εκεί. Άξιζε και αξίζει δίχως αμφιβολία τον χρόνο του. Ίσως να κάνουμε καιρό να δούμε ξανά μια sci fi σειρά να κάνει με αυτόν τον τρόπο τέτοια τίμια και έντιμη προσπάθεια για να μας πει μια ιστορία πιστή στον εαυτό της.
Διαβάστε ακόμα:
- Upload κύκλος 1ος (spoiler free review)
- The Boys 1ος κύκλος (spoiler free review)
- Happy! 2ος κύκλος (spoiler free review)
- Catch-22: Μια μίνι σειρά από τις λίγες
- What we do in the shadows 1ος κύκλος (spoiler free review)
- Το Dies Irae και ο κινηματογράφος
- Αποχαιρετώντας το Travelers (2016-18) (spoiler free)
- Ας θυμηθούμε το Mad Men (2007-2015) [Spoiler Free]
- “Πολιτικά ορθό”, ποιοτικά για κλάματα…
- Last kingdom 3ος κύκλος (spoiler free review)
- Οι Iron Maiden και η λογοτεχνία
- Ταινίες και σειρές βασισμένες στο έργο του Phillip K. Dick
- Οι πραγματικές ιστορίες πίσω από τις παιδικές ταινίες της Disney
- Όταν το Sci-Fi γίνεται πραγματικότητα (Μέρος Α’)
- Συζητώντας με τη Ζωή, μια νέα σχεδιάστρια video games